راز های نهفته در منطقه نیمه شب که زیردریایی تایتان را به کام مرگ کشاند
به گزارش تور ارمنستان، ناپدید شدن زیردریایی تایتان در جریان بازدیدش از لاشه کشتی تایتانیک سوالاتی را درباره خطرات این چنین سفر هایی به اعماق اقیانوس ها ایجاد نموده است
به گزارش خبرآنلاین، در پائیز سال 1911 بود که یک تکه یخ بزرگ از یخچالی طبیعی در جنوب غربی صفحه یخی وسیع گرینلند جدا شد و در طول چند ماه در حالی که تدریجا از طریق جریان های اقیانوسی و باد به سمت جنوب حرکت می کرد، در حال ذوب شدن بود.
در نهایت در یک شب سرد و تاریک در14 آوریل سال 1912، یک کوه یخ به طول 125 متر که بازمانده ای از کوه یخی 500 متری جدا شده از گرینلند بود، با کشتی تایتانیک برخورد کرد؛ یک کشتی تفریحی که در اولین سفر خود از ساوتهمپتون انگلیس راهی نیویورک آمریکا شده بود.
در کمتر از سه ساعت، کشتی غرق شد و 1500 مسافر و خدمه آن کشته شدند. حالا بقایای کشتی تایتانیک در عمق 3.8 کیلومتری آب در فاصله 640 کیلومتری جنوب شرقی ساحل نیوفاندلند قرار گرفته است.
در این میان و با گذشت بیش از صد سال از این سانحه، کوه های یخی همچنان به منزله یک خطر بزرگ برای صنعت کشتی رانی به حساب می آیند و در عین حال محلی که کشتی تایتانیک در کف دریا در آن آرام گرفته نیز خود به منزله یک خطر جدی است؛ چرا که بازدید از معروف ترین کشتی غرق شده دنیا، حالا حسابی چالش برانگیز شده و اخیرا قربانیانی هم گرفته.
تایتان به تایتانیک پیوست
چند روز پیش بود که پنج مسافر، با پرداخت مبلغی هنگفت سوار زیردریایی تایتان شدند تا از بقایای کشتی تایتانیک بازدید نمایند، ولی در یک سانحه دردناک، سرنوشت آن ها نیز با سرنوشت مسافران تایتانیک گره خورد. حالا شاید برایتان جالب باشد که کشتی تایتانیک دقیقا در چه مکانی در اقیانوس آرام گرفته و در آن منطقه از بستر دریا چه می گذرد؟
گشت و گذار در اعماق اقیانوس
اعماق اقیانوس بسیار تاریک است. نور آفتاب سریعا از طریق آب جذب شده و به عمقی بیشتر از 1000 متر از سطح آب نفوذ نخواهد کرد. پائین تر از این نقطه، عمق اقیانوس کاملا تاریک است و به همین علت منطقه ای که تایتانیک در آن قرار گرفته منطقه نیمه شب نامیده شده است.
آنالیز های پیشین درباره محل غرق شدن تایتانیک، حکایت از آن داشت که بیش از دو ساعت طول کشیده تا این کشتی بزرگ در تاریکی کامل در اعماق اقیانوس فرو رود.
با در نظر داشتن خط دید محدود چند متری که از طریق چراغ های داخل زیردریایی و به میزان یک کامیون روشن می گردد، نفوذ به این عمق اقیانوس اقدامی چالش برانگیز است که ممکن است به راحتی باعث گم شدن مسیر در اعماق دریا گردد.
نقشه های دقیقی از محل غرق شدن کشتی تایتانیک وجود دارد که در طول چندین دهه با انجام اسکن های دقیق و با وضوحی بالا تهیه شده اند. ملوانان زیردریایی به علاوه از تکنیکی به نام ناوبری اینرسی بهره می برند و از سیستمی شامل شتاب سنج ها و ژیروسکوپ ها برای ردیابی موقعیت و جهت استفاده می نمایند.
زیردریایی تیتان که متعلق به شرکت OceanGate است دارای سیستم ناوبری اینرسی مستقل پیشرفته بود که با یک حسگر صوتی که به نام ثبت سرعت داپلر شناخته می گردد، به تخمین عمق و سرعت این وسیله نسبت به کف دریا می پرداخت.
با این وجود مسافران پیشین زیردریایی تایتان که با آن به بازدید از کشتی تایتانیک رفته بودند، گفته اند که مسیریابی در راستای رسیدن به کف اقیانوس کار بسیار سختی بوده.
مایک ریس، نویسنده کمدی تلویزیون که سال گذشته با تایتان به اعماق اقیانوس رفته بود در این باره گفته: وقتی به کف اقیانوس می رسی، واقعا نمی دانی کجا هستی، ما کورکورانه در کف اقیانوس حرکت می کردیم و می دانستیم که کشتی تایتانیک در همان نزدیکی است؛ ولی همه جا آنقدر تاریک بود که بزرگترین شی کف اقیانوس در فاصله 460 متری ما بود و ما 90 دقیقه به دنبالش می گشتیم.
فشار خرد نماینده در اعماق اقیانوس
هرچقدر یک شی به عمق بیشتری در اقیانوس فرو برود، فشار آب برروی آن افزایش می یابد. در عمق 3800 متری زیر آب، فشار برروی کشتی تایتانیک و هرآنچه در اطرافش است در حدود 40 مگا پاسکال است؛ یعنی 390 برابر بیشتر از فشار روی سطح آب.
رابرت بلاسیاک، محقق اقیانوس در مرکز تاب آوری دانشگاه استکهلم دراین باره گفته: برای آنکه بتوانید این حجم فشار را درک کنید، باید بگویم که این فشار 200 برابر بیشتر از فشار داخل تایر خودرو است. به همین دلیل هم هست که به یک زیردریایی احتیاج است که دیواره های واقعا ضخیمی داشته باشد.
جریان های کف آب
جریان های سطحی قوی که قایق ها و شناگران را از مسیر خارج می نمایند، برای ما آشنا هستند؛ اما در اعماق اقیانوس هم جریان آب وجود دارد. گرچه جریان آب در اعماق اقیانوس به میزان سطح آب نیست، ولی این جریان ها ممکن است باعث جابجایی حجم بزرگی از آب شوند و ممکن است از طریق باد های سطحی که بر ستون های زیر آب تاثیر می گذارند، جزر و مد های عمیق و یا تفاوت در چگالی آب ناشی از دما و شوری (که جریان های ترموهالین نام دارند)، ایجاد گردد.
این ها رویداد های نادری هستند که تحت عنوان طوفان های کف دریا شناخته می شوند و معمولا با گرداب های سطحی مرتبطند و بعلاوه می توانند باعث ایجاد جریان های قوی و پراکنده ای شوند که هر آنچه در بستر دریاست را از بین ببرند.
اطلاعاتی درباره جریان های کف اقیانوس و در نزدیکی تایتانیک وجود دارد که پس از شکستن بدنه و عقب تایتانیک به دو بخش تقسیم شده، از تحقیقات درباره الگو های موجود در بستر دریا و بعلاوه حرکات اطراف بدنه کشتی به دست آمده است.
بخشی از بدنه کشتی تایتانیک در نزدیکی بخشی از بستر دریا قرار گرفته که تحت تاثیر جریانی از آب های سرد و جاری به سمت جنوب است که تحت عنوان جریان زیرین مرزی غربی شناخته می گردد.
جریان این آب، تپه های شنی، امواج و الگو های نواری شکلی را در رسوبات و گل ها در امتداد کف اقیانوس ایجاد می نماید که قدرت زیادی دارند. این درحالی است که بیشتر موارد مشابهی که در کف دریا ایجاد می شوند، جریان هایی با قدرت ضعیف و میانه هستند.
موج های شن موجود در لبه شرقی لاشه تایتانیک که در کنار وسایل، اتصالات و بخش هایی از کشتی که با غرق شدن آن در آنجا جمع شده اند، نشان می دهد که جریانی از شرق به غرب در پائین این جریان وجود دارد و این درحالی است که به گفته دانشمندان در بخش اصلی بدنه تایتانیک، شاید به خاطر وجود قطعات بزرگتری از لاشه کشتی و با تغییر جهت، جریان بیشتر از سمت شمال غرب به جنوب شرق است.
در بخش جنوبی کشتی تایتانیک، به نظر می رسد که جریان ها متغیر هستند و از شمال شرقی تا شمال غرب و جنوب غربی هستند.
بسیاری از متخصصان انتظار دارند که این جریان ها در آینده باعث مدفون شدن لاشه کشتی تایتانیک در زیر رسوبات خواهد شد.
گرهارد سیفرت، باستان شناس دریایی که اخیرا ماموریتی را برای اسکن بدنه کشتی تایتانیک با وضوحی بالا رهبری نموده، گفته که به باور او این جریان ها آنقدر قوی نیستند که بتوانند خطری را برای یک زیردریایی ایجاد نمایند.
او در این رابطه گفته: من از جریان هایی که بتوانند تهدیدی برای هر وسیله نقلیه در اعماق دریا در اطراف تایتانیک ایجاد نمایند اطلاعی ندارم. جریان هایی که در جریان پروژه نقشه برداری شاهدش بودیم، برای ما به منزله چالشی در راستای انجام یک نقشه برداری دقیق ایجاد می کرد و خطری در زمینه ایمنی نبود.
تایتانیک بعد از بیش از 100 سال زیر آب بودن، تدریجا تخریب شده است. برخورد ابتدایی دو بخش اصلی کشتی در هنگام برخورد با کف دریا، باعث شد تا بخش های بزرگی از آن در هم پیچیده و آسیب ببیند.
با گذر زمان، میکروب ها از آهن های کشتی تغذیه کردند و ساختاری به نام روستیکل (نوعی زنگ زدگی شبیه به یخ) را تشکیل دادند که همین به تخریب سریع تر کشتی منجر شده است.
دانشمندان پیش بینی می نمایند که فعالیت های بیشتر باکتری ها در قسمت انتهایی کشتی که به علت سطح آسیب پذیری بیشتر آن است، باعث می گردد تا این قسمت 40 سال سریعتر از بخش دماغه و بدنه کشتی تخریب گردد.
سیفرت گفته: لاشه تایتانیک دائما در حال فروریختن است و علت اصلی آن خوردگی است. هر سال بخش کمی از آن دچار خوردگی می گردد، ولی تا زمانی که فاصله ایمنی را با کشتی رعایت کنید و مستقیم با آن تماس نداشته باشید و کسی وارد کشتی نگردد، خطری کسی را تهدید نمی نماید.
جریان رسوبات
اگرچه بسیار بعیداست، ولی جریان ناگهانی رسوبات در امتداد بستر دریا در گذشته باعث آسیب های زیادی شده و حتی اشیای دست ساز بشر در کف اقیانوس را جابجا نموده است.
بزرگترین رویداد های این چنینی از جمله قطع شدن کابل های ماورا اقیانوس اطلس در سواحل نیوفاندلند در سال 1929، در نتیجه رویداد های لرزه ای مثل زلزله ایجاد می شوند.
در طول سال ها محققان نشانه هایی را کشف نموده اند که نشان می دهد که بستر دریا در اطراف کشتی تایتانیک در گذشته های دور با لغزش های بزرگ زیرآب روبرو بوده و به نظر می رسد که حجم بزرگی از رسوبات از شیب قاره ای به سمت نیوفاندلند سرازیر شده و پدیده ای که دانشمندان آن را راهروی بی ثباتی نامیده اند اتفاق افتاده.
دانشمندان تخمین می زنند که آخرین بار چنین رویداد مخربی ده ها هزار سال پیش به وقوع پیوسته و باعث شده تا لایه هایی از رسوبات به ارتفاع 100 متر تشکیل شوند، ولی طبق گفته دیوید پیپر، دانشمند و محقق زمین شناسی دریایی در سازمان زمین شناسی کانادا که سال های زیادی به مطالعه بستر دریا در اطراف کشتی تایتانیک پرداخته، چنین اتفاقی خیلی بعید است. او چنین رویداد هایی را از نظر دفعات وقوع، با فوران آتشفشان وزوو در ایتالیا یا فوجی یاما در ژاپن مقایسه می نماید (یعنی یک بار در ده ها هزار سال.)
رویداد های دیگری که تحت عنوان جریان های گل آلود شناخته می شوند (هنگامی که آب مملو از رسوب شده و در شیب به جریان می افتد)، رایج تر هستند و شاید در نتیجه طوفان ها ایجاد شوند.
پیپر می گوید: این اتفاق شاید هر پانصد سال یک بار رخ دهد، ولی توپوگرافی بستر دریا در نزدیکی کشتی تایتانیک، احتمالا هرگونه جریان رسوبی را به سمت دره تایتانیک راهنمایی می نماید و این بدان معناست که این رسوبات به لاشه کشتی نمی رسند.
سیفرت و پیپر هردو بر این باورند که بسیار بعید است که چنین رویدادی نقشی در ناپدید شدن زیردریایی تایتان ایفا نموده باشد. اما ویژگی های زمین شناسی دیگری در اطراف محل کشتی تایتانیک وجود دارند که آن ها نیز باید مورد آنالیز قرار بگیرند.
منبع: فرارو