معرفی رمان خوابگردها؛ شاهکاری از ادبیات آلمان که باید بخوانید - تور ارمنستان

درباره رمان خوابگردها

ساختار سه گانه بروخ، نوآورانه و بلندپروازانه است، به طوری که هر کتاب سبک و تمرکز متمایزی دارد و نگرانی های تماتیک و از نظر زمانی در حال تکاملی را منعکس می نماید. کتاب اول، در سال 1888تا 1930 تنظیم شده و بر یواخیم فون پاسنو، یک افسر ارتش، تمرکز دارد. کتاب دوم، در سال 1903تا 1931 رخ می دهد و آگوست اش را دنبال می نماید؛ یک کارمند که به طور فزاینده ای از جامعه ناامید می گردد. کتاب آخر هم که در سال 1918تا 1932 تنظیم شده و روایتی از ویلهلم هوگنو، یک کهنه سرباز جنگ و تاجر است.

کتاب اول

کتاب اول ما را با یواخیم فون پاسنو، یک اشراف زاده که تجسم ارزش های سنتی همانند شرافت، وظیفه و وفاداری است، آشنا می نماید. یواخیم بین ایده آلیسم رمانتیک خود و واقعیت های در حال تغییر زمانه اش گرفتار است.

بروخ از درگیری های درونی یواخیم برای برجسته کردن تنش های گسترده تر بین سنت و مدرنیته استفاده می نماید. پایبندی شخصیت به شرافت سختگیرانه به مرور غیرقابل تحمل می گردد. این کتاب به سبک روایتی متعارف تری نوشته شده است، که از ثبات و نظم جامعه نشات گرفته. با این حال، حتی در این چارچوب سنتی بروخ، عناصر خوداندیشی روانی و شک اگزیستانسیال به چشم می خورد که کتاب های بعدی روی آن راسخ است.

کتاب دوم

در کتاب دوم، روایت به آگوست اش منتقل می گردد. زندگی او با احساس ناامیدی و شورش علیه هنجارهای اجتماعی تعریف می گردد. سفر اش یک تحول رادیکال است چرا که طالب رهایی از محدودیت های وجودی اش است. برخلاف یواخیم که به گذشته چسبیده، اش تغییر و عدم قطعیت را می پذیرد، هرچند به قیمتی گزاف یعنی آشفتگی درونی.

توصیف بروخ از تمایلات آنارشیستیِ اش بازتاب دهنده جنبش های فکری و سیاسی اوایل قرن بیستم است. درگیری های شخصیت با هویت، اقتدار و معنا با بحران های گسترده تر وجودی دوره هماهنگ است.

کتاب سوم

کتاب آخر، ویلهلم هوگنو، یک تاجر عمل گرا و بی وجدان را در دوران پرآشوب پس از جنگ جهانی اول معرفی می نماید. هوگنو نمایانگر نوع نوی از فردگرایی است. فردگرایی که که از ارزش های سنتی منفک شده و به وسیله منافع شخصی و دستاوردهای مادی راهنمایی می گردد. اعمال و نگرش های او به طور چشمگیری با یواخیم و اش در تضاد است.

کتاب سوم تجربی ترین کتاب این سه گانه است و از دیدگاه های متعددی بهره می برد. این پیچیدگی روایتی، ماهیت بی نظم دنیای پس از جنگ را منعکس می نماید. بروخ با توصیف وجود عقلانی عاری از احساس و فرصت طلبی هوگنو از اثرات غیرانسانی سرمایه داری مدرن و از دست دادن پایه های معنوی و اخلاقی انتقاد می نماید.

یررسی رمان خوابگردها

خوابگردها صرفاً یک نقد تاریخی یا اجتماعی-سیاسی نیست؛ بلکه یک روایت عمیق در خصوص شرایط انسان است. سه گانه بروخ شرایط هایی را ترسیم می نماید که افراد و جوامع با از دست دادن معنا و ارزش ها با آن ها مقابله می نمایند. شخصیت های او خوابگردهایی هستند که با احساس جداشدگی و سردرگمی زندگی می نمایند و در پی چارچوب های معنایی تازه ای در دوران نو هستند.

کار بروخ به شدت تحت تأثیر اندیشه های اگزیستانسیالیستی و روانکاوی زمان خود واقع شده است. درگیری های درونی و معضلات وجودی شخصیت ها بازتابی از سوالات فلسفی در خصوص هویت، آزادی و ماهیت واقعیت است.

یکی از جنبه های چشمگیر خوابگردها استفاده بروخ از تکنیک های روایی متنوع برای انتقال تم ها و دیدگاه ها است. به این صورت که رئالیسم سنتی رمانتیک جای خود را به سبک ذهنی تر آنارشیستی می دهد و در نهایت به روایت تجربی و چندلایه رئالیستی می رسد.

توصیف بروخ از فروپاشی ارزش ها و جستجوی معنای نو با نگرانی های اگزیستانسیالیستی اوایل قرن بیستم هم خوانی دارد. کاوش سه گانه در مضامین روانی و وجودی، آن را در کنار شاهکارهای مدرنیستی دیگر مانند اولیس جیمز جویس و در جستجوی زمان از دست رفته مارسل پروست قرار می دهد.

سبک تجربی سه گانه برای خوانندگان، اندکی چالش برانگیز است، اما بینش های عمیق و داستان سرایی غنی و لایه لایه تحمل این چالش را آسان می نماید. اگر بخواهیم روراست باشیم، خوابگردها اثری راحت خوان نیست اما در خصوص شرایط انسان و طبیعت متغیر جامعه، بینشی می دهد که به درک دنیایی که در آن زندگی می کنیم عمق می بخشد.

منبع: خبرنگاران