چهره خندان افسردگی؛ متیو پری و تمام کمدین های مبتلا به اعتیاد و افسردگی - تور ارمنستان

از خودمان که بگذریم، آن سوی دنیا، ماجرا طور دیگری رقم می خورد. آنجا اگر بازیگری، نویسنده ای، هنرمندی به بیماری روحی و روانی خاصی مبتلا باشد، یا خودشان به طور عمومی از آن حرف می زنند یا جراید مستقلاً به آن ها می پردازند. دیگر لازم نیست از لابه لای رفتار و کلمات این اشخاص، مردم پی به مسائل و رنج های فردی آن ها ببرند. نمونه بارزش، متیو پری، بازیگر و کمدین کانادایی است که او را به تازگی به دلایلی که هنوز معین نیست، از دست داده ایم. از میان علاقه مندان به سینما و دنیای تفریح کسی نیست که نداند متیو پری به اعتیاد حاد مبتلا بوده و اعتیاد در دسته بیماری های روحی و روانی قرار می گیرد.

متیو پری اولین بازیگر/کمدینی نیست که بیماری روحی و اعتیادش منجر به مرگ او شده است؛ امریکا پیش از این رابین ویلیامز را هم به همین بیماری ها و البته با خودکشی از دست داده است، که او هم داغی بر دل هواداران این بازیگر و تمام سینمادوستان دنیا بر جای گذاشت. مرگ پری هم فرق چندانی با خودکشی ندارد. پری در کتاب خاطران بسیار خوب و پیروزش که تازه سال گذشته منتشر شده بود، خودویرانگری اش را با مصرف بیش از میزان الکل و مواد با جزئیات کامل تشریح می نماید. شاید او همانند رابین ویلیامز مستقیماً برای خاتمه دادن به زندگی اش اقدام ننموده باشد، اما بارها و بارها اعتیاد ناشی از مسائل روحی اش را ترک نموده و دوباره به مصرف روی آورده است. اگرچه در ادبیات اعتیاد این خارج از کنترل فرد مبتلاست اما گویا این مسیر بی بازگشت، چنان که پری در کتاب خاطراتش به آن اشاره می نماید، مقصدی جز مرگ ندارد. بله، متیو پری می دانست که زیاد عمر نخواهد کرد و افسردگی و اعتیاد، ناخواسته یا خودخواسته، یا هر دو، چنانچه بارها او را به آستانه مرگ برده بود، به زودی زندگی را از او خواهد گرفت. سرگذشت پری تلخ است، چرا که او به واسطه بازی در سریال محبوب دوستان (همان فرندز خودمان) در نقش چندلر بینگ، شخصیتی شناخته شده و به شدت محبوب در سطح دنیا بوده است که گرچه نام و خاطره اش باقی می ماند، زندگی تراژیکش دل را به درد می آورد.

رابطه میان کمدی و افسردگی

اما چه رابطه ای میان کمدی و افسردگی وجود دارد؟ آیا این معروفیت و ثروت است که کمدین ها را همانند بسیاری از سلبریتی های دنیا در عرصه های مختلف هنری در معرض افسردگی و اعتیاد قرار می دهد یا واقعاً رابطه ای میان افسردگی و شغل کسانی که شما را می خندانند، وجود دارد؟ یا چون این شخصیت ها شناخته شده اند، این طور به نظر می آید؟ علم می گوید برای درک این رابطه، نسخت باید پدیده ای به نام پارادوکس دلقک غمگین را شناخت. شما وقتی به کمدین محبوبتان نگاه می کنید، به خاطر شادی و خنده ای که به زندگی شما می آورند، احساس مثبت و شادی می کنید. وقتی می فهمید که همین کمدین محبوب شما به یک بیماری روحی حاد دچار است، یا به این خاطر اعتیاد دارد یا دست به خودکشی می زنید، دچار تناقضی می گردد که درک و پذیرش اش سخت است.

اگرچه افسردگی یک بیماری رایج است، در امریکا 8/4 درصد جمعیت بزرگسال به آن دچارند، این بیماری روحی میان کمدین ها به طور قابل توجهی برجسته است. به طوری که بعد از خودکشی رابین ویلیامز، افسردگی میان مردان بین سی تا چهل و چهار سال با افزایش 9/85 درصدی روبرو بوده است. با اینکه کمدین بودن لزوماً شخص را در معرض خطر بیشتری از ابتلا از به بیماری روحی قرار نمی دهد، تحقیقات نشان می دهد افرادی که به نوعی بیماری روحی را تجربه می نمایند یا در معرض آن قرار دارند، تمایل بیشتری به استفاده از طنز به عنوان یک مکانیسم دفاعی در خود دارند. و این دقیقاً همان چیزی است که پری در کتاب خاطرات خود به آن اشاره می نماید.

جدایی مادر و پدر او در کودکی، با اینکه چند بار در کتابش تأکید می نماید نمی خواهد مسائلش را به گردن خانواده اش بیندازند، خلائی در زندگی او به وجود آورد که خیلی زود در همان بچگی او را به دلقک خانواده و جمع دوستانش تبدیل کرد؛ مکانیسمی دفاعی که البته برای پر کردن خلاء زندگی او کافی نبود، و با اعتیاد حاد همراه شد. (پری به جز بی شمار لحظه خنده دار و شادی آور که در سریال فرندز برای مردم دنیا باقی گذاشته است، شاید خیلی بیشتر از پنج بازیگر و شخصیت دیگر این سریال، (لازم به ذکر است که بسیاری از مردم دنیا برای درمان و بهبود اندوه مسائل روحی خودشان سریال فرندز را دیدن می نمایند) یک کتاب خاطرات رنج آور اما زیبایی را از خود به یادگار گذاشته است که هم ما را به او نزدیک تر می نماید (و درد از دست رفتن زندگی اش را برایمان بیشتر) و هم یاریی است برای تمام کسانی که همانند او با بیماری های روحی و روانی و اعتیاد دست و پنجه نرم می نمایند.)

راهی را که پری برای روبروه با دردهای خود انتخاب کرد، تحقیقات علمی هم تأیید می نماید؛ شوخی و خنده می تواند راهی برای درمان بیماری روحی در کسانی که به آن مبتلا هستند یا پتانسیل ابتلا به آن را دارند باشد. روی آوردن به طنز به این افراد قدرت می دهد و در واقع، یک جور خوددرمانی است. امروز در درمان های گروهی و روان درمانی بیماری های مثل افسردگی و اعتیاد از طنز استفاده می گردد. برای یک کمدین، شوخی واکنشی است که به اضطراب و غم درونشان نشان می دهند. اگر این را هم بپذیریم که بین کمدی و هوش و همین طور بیماری روحی و هوش هم رابطه ای وجود دارد، می توان گفت که هوش این کمدین های افسرده به شان یاری می نماید غمشان را به طنز تبدیل نمایند؛ برخی ها با خودشان شوخی می نمایند و در واقع با مسخره کردن خودشان یا یک جور خودآزاری این درد را التیام می بخشند، و برخی ها به شیوه ای کاملاً متفاوت دنیا و دیگران را طنز می نمایند. شیوه برخی کمدین ها هم ترکیبی از هر دوست.

یک روانشناس بالینی که کمدین های مبتلا به افسردگی و دیگر بیماری های روحی را درمان می نماید، در این باره می گوید: کمدین ها معمولاً آنچه را ما نقاب افسردگی می نامیم، به چهره می زنند که باعث می گردد دنیا آن ها را راحت تر بپذیرد اما پشت این نقاب اتفاق وحشتناکی در حال رخ دادن است. افسردگی در اجتماع ننگ است و خنده احساس ضعف را از کسانی که از نگاه جامعه به این ننگ دچارند، دور می نماید.

متخصص دیگری معتقد است علت اینکه بسیاری از کمدین ها در معرض خطر بیماری روحی قرار دارند، این است که بامزه بودن لزوماً به معنای مسرور بودن نیست. مثل این است که کسی که از ارتفاع می ترسد، تصمیم بگیرد با چتر از ارتفاعی بلند به پایین بپرد. یک کمدین هم احساس می نماید اگر دائماً بامزه و در حال شوخی و خنده باشد، شاید حالش کمی بهتر گردد. این مهر تأییدی بر این ادعاست که رابطه ای میان خلاقیت و بیماری روحی وجود دارد. در افراد خلاق، نرخ بالاتری از ابتلا به اختلالات روحی مثل افسردگی و اختلال دوقطبی وجود دارد. البته علت این هنوز کاملاً معین نیست؛ می تواند یک ریشه بیولوژیکی در مراکز احساسات مغز داشته باشد.

البته این بدین معنا نیست که همه کمدین ها به بیماری روحی دچارند یا هر کمدینی که به افسردگی دچار است، در نهایت، همانند رابین ویلیامز خودکشی می نماید یا مثل متیو پری جانش را از دست می دهد. اما از آنجا که بیماری و اختلالات روحی مغز فرد را در مواقعی در حالتی معیوب قرار می دهد، ممکن است توانایی تصمیم گیری درست و عاقلانه را از او بگیرد. این چنین است که کسی مثل متیو پری با وجود بارها ترک نمی تواند دست از مصرف بکشد، یا کسی مثل رابین ویلیامز تصمیم به خودکشی می گیرد. به هر حال، افسردگی هم طیف دارد. بسیاری از کمدین ها که گرایش به افسردگی دارند سعی می نمایند با استفاده از طنز از وجه تاریک خود فاصله بگیرند. اما تنها آن ها که به افسردگی بالینی دچارند در معرض خطر خودکشی قرار دارند. بنابراین، به چهره های خندان این کمدین های افسرده نگاه نکنید، این ها رازی تلخ در سینه دارند.

1. رابین ویلیامز

کمدی از آن دسته هنرهایی است که چون همه دوستش دارند، ارتباط نزدیکی با مردم دارد. به همین دلیل است که وقتی یک کمدین خوب و محبوب از دنیا می رود، مردم بیشتر غمگین می شوند. چرا که آن کس که خنده بر لبان مردمان می نشاند، دوست داشتنی است و نبودنش غم انگیز و سؤال برانگیز. پرسش اصلی این است؟ مگر می گردد کسی که این همه ما را می خنداند، خودش غمی داشته باشد؟ آن هم چنان عمیق که باعث گردد جان خودش را بگیرد. مرگ رابین ویلیامز بر اثر خودکشی در یازدهم آگوست 2014 شوک بزرگی به مردم امریکا و دنیا وارد کرد. او یکی از معروف ترین کمدین های افسرده است، که بیماری اش به علت خودکشی بیشتر از سایرین بر سر زبان ها افتاد. رابین ویلیامز بعد از سال ها مبارزه با افسردگی و اعتیاد اگرچه کوشش کرد با کمدی، استندآپ ها و نقش آفرینی های فوق العاده و به یادماندنی در فیلم های کمدی، این بیماری مبارزه کند اما خاتمه تسلیم شد و به زندگی اش خاتمه داد.

2. جیم کری؛ کمدین های افسرده

جیم کری هم جزو بازیگران/کمدین هایی است که قبول افسردگی و بیماری روحی اش برای عموم سخت است. او هم مثل ویلیامز از کمدین های قدرتمندی است که بی شمار نقش و لحظه به یادماندنی طنز برای مخاطبانش و سینمادوستان به یادگار گذشته است. و او هم جزو کمدین هایی است که در سال های اخیر به بیماری روحی و افسردگی خود اعتراف نموده و به طور عمومی درباره آن حرف زده است. خوشبختانه، جیم کری پیروز شده است بر بیماری اش غلبه کند. جیم کری در کتاب خاطراتش به مشکل افسردگی و زندگی تلخی در مسیر حرفه ای خودش تجربه نموده است، اشاره می نماید.

3. الن دجنرس

کسی هست که از الن دجنرس چیزی جز شادی و خوشی به یاد داشته باشد؟ ما او را با برنامه گفت وگومحور معروفش که خودش مجری آن بود، خوب می شناسیم. اما او هم جزو کمدین های افسرده بوده است که البته نوع افسردگی اش با سایر کمدین ها فرق دارد. افسردگی او ریشه درونی نداشت و دقیقاً به خاطر عوامل بیرونی در او شکل گرفت. او در سال 1977 به خاطر اعتراف به رازی در زندگی شخصی اش از سوی عموم مورد حمله نهاده شد و سه سال با افسردگی دست و پنجه نرم کرد. البته پیروز شد از آن عبور کند و بعد مجری همین برنامه معروف و پیروزی گردد که همه او را با آن به یاد داریم.

4. اوون ویلسون؛ کمدین های افسرده

این مورد جزو آن هایی است که کمتر به آن پرداخته شده است. افسردگی متیو پری، جیم کری و رابین ویلیامز همواره بر سر زبان ها بوده است اما شاید کمتر کسی بداند که اوون ویلسون هم جزو کمدین های افسرده بوه است. او یک بار اقدام به خودکشی نموده است.

5. درو بریمور؛ کمدین های افسرده

کسی نیست که از مسائل روحی و اعتیاد درو بریمور که جزو خانواده ای هنری است و از بچگی وارد سینما شده است، خبر نداشته باشد. اخبار مربوط به مسائل روحی و اعتیاد او در سنین خاتمه همواره در جراید نقل می شد و بسیاری از مسائل او به شیوه زندگی مادر و پدرش نسبت داده می شد. به هر حال، روبروه با معروفیت و تاب آوردن آن در سنین پایین کار سختی است و درو بریمور جزو کسانی بود که در این مسیر با بالا و پایین زیادی روبرو شد. او در چهارده سالگی به خاطر اعتیاد به مواد خودکشی کرد، اما پیروزیت آمیز نبود. در سال های بعد او در کوشش برای غلبه کردن بر بیماری اش کوشش بسیاری کرد که به صورت دوره ای پیروزیت آمیز و با شکست همراه بود. اما امروز و در بزرگسالی او پیروز شده است بر بیماری اش فائق آید. او بارها در این باره در برنامه های مختلف و در گفت وگوها صحبت نموده و کوشش می نماید منبع الهام دیگرانی باشد که به بیماری او دچارند و به آن ها یاری می نماید.

منبع: pouted abcnews