7 کتاب اروین یالوم؛ روانپزشکی که دل باخته ادبیات است
به گزارش تور ارمنستان، اروین یالوم یکی از مهم ترین روانشناسان و نویسندگان عصر حاضر است او با مهارتی که در حوزه ادبیات دارد؛ این امکان را پیدا نموده است تا روانشناسی را به زبانی ساده و خواندنی برای مخاطبان عام بنویسد. بسیاری از انسان ها با خواندن کتاب های اروین یالوم زندگی بهتری را تجربه نموده اند. این یادداشت به معرفی زندگی نامه یالوم و تعدادی از آثار او می پردازد.
کودکی و نوجوانی اروین یالوم
اروین د. یالوم در سیزدهم ژوئن سال 1931 در شهر واشنگتن دی.سی به جهان آمد. والدین او اندکی پس از جنگ جهانی اول، زادگاهشان را که در اروپای شرقی بود؛ ترک نموده بودند و برای داشتن زندگی بهتر به آمریکا آمده بودند. اما وضع مالی آن ها مساعد نبود و در یکی از محلات پایین واشنگتن مغازه ای داشتند. یالوم دوره کودکی خود را بیشتر در انزوا گذراند و بیشتر اوقات با کتاب ها سرگرم بود؛ او دوست داشت که نویسنده گردد اما مجبور بود که بین پزشکی یا ادامه دادن شغل خانوادگی اش دست به انتخاب بزند.
ورود اروین یالوم به دانشگاه
اروین یالوم با سرانجام دوران دبیرستان از رویاهای دوره کودکی خود برای نویسنده شدن فاصله گرفت و به سراغ پزشکی رفت. او در دانشگاه های جورج واشنگتن و بوستون درس خواند و پس از اتمام دوره عمومی پزشکی خود، تخصص روانپزشکی را برگزید. اما احساس می کرد که متدهای درمانی در این حوزه کوتاه مدت و تکراری هستند. برای همین روان درمانی اگزیستانسیال را پایه گذاری کرد. از همان ابتدای امر نیز یالوم به جریان اصلی روانشناسی رویکردی انتقادی داشت.
معروفیت اروین یالوم در جهانی روانشناسی
اولین کتاب اروین یالوم گروه درمانی نظری و کاربردی نام داشت که با استقبال روانشناسان مطرح جهان روبرو شد و برای کارآموزان روانشناسی نوشته شده بود. این کتاب به دوازده زبان زنده جهان ترجمه شد و نویسنده اش را به معروفیتی جهانی رساند. کتاب گروه درمانی بیماران بیماران بستری از دیگر اثرات مهم یالوم است. تا پیش از آن هیچ منبع مکتوبی برای گروه درمانی بیماران بستری در بخش های روان تنی و روان پزشکی وجود نداشت. اما عمده معروفیت این نویسنده بابت کتاب روانشناسی اگزیستانسیال به عنوان یک شاخه تازه روانشناسی است. روانشناسی هستی گرا یا وجودگرا می گوید که مرگ، آزادی، تنهایی و پوچی چهار دغدغه و دلواپسی انسان ها هستند و نوعی اضطراب وجودی برای انسان ها ایجاد می نمایند. مواجهه با این دغدغه ها اجتناب ناپذیر است.
بازگشت اروین یالوم به خواسته های دوران کودکی اش
اروین یالوم همیشه دوست داشت که نویسنده گردد و این رویا را فراموش نکرد. او پس از این که به عنوان روانپزشک معروفیتی به دست آورد. تصمیم گرفت تا بخت خود به عنوان یک داستان نویس را نیز بیازماید. بعضی از داستان های او که دارای تم روانشناسانه هستند؛ معروفیتی جهانی دارند. به باور یالوم روانشناسی نه از دوران فروید بلکه از یونان باستان شروع شده است.
خواندن کتاب های اروین یالوم را به چه کسانی پیشنهاد می دهیم؟
بعضی از کتاب های یالوم نظیر روان درمانی اگزیستانسیال برای دانشجویان و دانش آموختگان روان شناسی مناسب خواندن هستند. اما مابقی کتاب های این نویسنده برای علاقه مندان به فلسفه و روانشناسی خواندنی خواهد بود. در حقیقت یالوم در آثار داستانی اش توانسته است پلی میان فلسفه و روانشناسی برقرار کند.
1. کتاب وقتی نیچه گریست
نیچه در سال های سرانجامی عمرش با بحران های روحی فراوانی روبرو بود و انزوا و تنهایی عذابش می داد. این شرایط روانی نابسامان باعث شده بود که نیچه علائم فیزیکی بیماری را نیز از خود بروز دهد. سال های سرانجامی عمر نیچه تحت نظر پزشکان و گاهی اوقات در آسایشگاه سپری شده است. این فیلسوف نامدار در زندگی خود ناکامی های عاشقانه زیادی را تجربه کرد. به همین خاطر بعضی می گویند که تجربه زیسته او، بر فلسفه اش اثر گذاشته است.
کتاب وقتی نیجه گریست گفت وگوی خیالی نیچه با یکی از روانکاوان مهم هم عصر خود یوزف برویر است. این دو هیچ گاه در جهانی واقعی با یک دیگر رو در رو نشدند. اما یالوم این گفت وگوی خیالی را با ظرافت ترسیم می نماید. یوزف برویر کوشش دارد تا منشاء افسردگی و اضطراب نیچه را پیدا کند. اما نیچه نسبت به درمان مقاومت دارد. در خلال این رمان با افکار، باورها و رویاهای نیچه آشنا می شویم.
این رمان در ابتدا قرار بود تا کتابی آموزشی برای روانکاوان و دانشجویان روانشناسی باشد اما با استقبال گسترده ای از جانب عموم مردم روبرو شد. گفت وگوی خیالی دو تن از مشاهیر روزگار، خواندن این داستان را مجذوب کننده می نماید. کتاب وقتی نیچه گریست به وسیله نشرهای گوناگونی به فارسی ترجمه شده است. در این میان ترجمه سپیده حبیب معروفیت بیشتری دارد. این کتاب در 468 صفحه نوشته شده است و خواندن آن حدودا 12 ساعت طول می کشد.
در بخشی از کتاب وقتی نیچه گریست می خوانیم:
2.کتاب مسئله اسپینوزا
این رمان در سال 2012 نوشته شده است و دو بخش اصلی دارد. قسمت اول داستان درباره اسپینوزا و زندگی او در قرن هفدهم میلادی است. قسمت دیگر داستان زندگی آلفرد روزنبرگ فیلسوف نازی آلمانی است. او وقتی که شانزده ساله بود به دلیل نظریات یهودستیزانه خود در مدرسه محکوم به حفظ کردن زندگی نامه اسپینوزا از زبان گوته می گردد. برای روزنبرگ این سوال مطرح است که چگونه گوته به عنوان یک شاعر برجسته در مدح اسپینوزا که یک یهودی است و در دیدگاه او، جایگاه پایینی دارد؛ باید سخن براند. داستان زندگی روزنبرگ و گوته در این کتاب به موازات یک دیگر پیش می رود. این کتاب به وسیله بهاره نوبهار و نشر قطره به فارسی برگردانده شده است و 480 صفحه دارد. برای خواندن آن به دوازده ساعت زمان نیاز داریم.
در بخشی از کتاب مسئله اسپینوزا می خوانیم:
3. کتاب درمان شوپنهاور
اروین یالوم در کتاب درمان شوپنهاور با زبانی ساده و نثری شیوا به بیان یک داستان روانشناسی می پردازد. این داستان از زبان سوم شخص روایت می گردد و دو شخصیت اصلی به نام فیلیپ و جولیوس دارد. فیلیپ فردی انزواطلبی است و به آراء و افکار شوپنهاور علاقه بسیاری دارد. در این کتاب ویژگی های فردی و باورهای اخلاقی فیلسوف برجسته آلمانی شوپنهاور در رفتار فیلیپ انعکاس پیدا نموده است. شخصیت دیگر داستان جولیوس نام دارد. او یک روان درمان گر حاذق است و به گروه درمانی علاقه دارد. جولیوس به بیماری سرطان مبتلا شده است و به همین خاطر در جستجوی معنای زندگی و مرگاست و کارهای زندگی خود را مرور می نماید. او برای فهم چیستی مرگ از فیلیپ می خواهد تا در یک جلسه گروه درمانی شرکت کند و انزوای خود را کنار بگذارد و در عوض افکار شوپنهاور را به صورت عملی پیاده کند. فیلیپ و جولیوس در این داستان با یک دیگر گفت وگوهای زیادی دارند و بحث هایشان مکمل یک دیگرند. گه گاهی اختلاف میان آن ها بالا می گیرد و داستان مجذوب کننده تر از قبل می گردد. این کتاب بیشتر به مسئله مرگ و معنای زندگی از دیدگاه فلسفه و روانشناسی می پردازد. درمان شوپنهاور به وسیله نشر قطره و سپیده حبیب به فارسی ترجمه شده است و مجموعا 488 صفحه دارد و برای خواندن آن به 12 ساعت زمان نیاز است.
در بخشی از کتاب درمان شوپنهاور می خوانیم:
4. کتاب خیره به خورشید
کتاب خیره به خورشید برای اولین بار در سال 2008 منتشر شد. این اثر مجذوب کننده و هیجان انگیز که صورتی داستانی دارد؛ کوشش می نماید تا ذهنیتی عمیقاً دلگرم نماینده را نسبت به موضوعی که در همه جای جهان وجود دارد و آن هم مسئله فناپذیری و مرگ است؛ به خواننده کتاب آموزش دهد. یالوم در این کتاب ظریف و مجذوب کننده با اتکا به تجربیات ارزشمندش در حوزه روانشناسی ما را هدایت می نماید تا متوجه این موضوع شویم که این ترس و نگرانی از مرگ و فنا شدن است که در دلِ بسیاری از اضطراب ها و افسردگی های ما جای پا پیدا نموده است. چنین ادراکی عموما با تجربه ای بیداری بخش صورت می گیرد که می تواند یک رویا، فقدان و از دست دادن فردی مهم زندگی، از دست رفتن یک موقعیت مهم، بیماری یا سالخوردگی باشد. به این ترتیب این بیداری ذهنی فرصت بیشتری برای ظهور و بروز پیدا می نماید. با توجه به نگرش دکتر یالوم، ما انسان ها بلافاصله پس از این که با فناپذیری خودمان روبرو می شویم؛ این تمایل در ما پدید می آید که اولویت های زندگی مان را بازآرایی کنیم؛ قدر آرامش را بیشتر بدانیم، با عزیزان خود رابطه صمیمانه ترب داشته باشیم و از زیبایی های زندگی لذت ببریم ممکن است میل ما به هیجان و تجربه خطر کردن هم بیشتر از گذشته گردد. این کتاب یاریمان می نماید که بر هراس مرگ غلبه پیدا کنیم. کتاب خیره به خورشید به وسیله ناشران و مترجمان گوناگونی به فارسی ترجمه شده است . اورانوس قطبی نژاد این اثر را به یاری نشر قطره به فارسی ترجمه نموده است. کتاب فوق 250 صفحه دارد و برای خواندن آن مجموعا به 7 ساعت زمان نیاز داریم.
در بخشی از کتاب خیره به خورشید می خوانیم:
5. کتاب موضوع مرگ و زندگی
مرگ و زندگی مسائلی هستند که انسان ها از بدو متمدن شدن به آن فکر نموده اند و همیشه در پی این بوده اند تا پاسخی به پرسش ماهیت مرگ و زندگی پیدا نمایند. فلاسفه، روان شناسان، اندیشمندان و داستان نویسان بسیاری بر روی این موضوع تمرکز نموده اند و درباره ماهیت و چیستی، غایت و هدف زیست و مرگ، سخنان بسیاری را بر زبان رانده اند. اروین یالوم به عنوان یک فیلسوف اگزیستانسیالیست که مرگ را یکی از بخش های مهم زندگی می نماید؛ در این باره سخنانی دارد. واقعیت این است که کتاب موضوع مرگ و زندگی یالوم را می توان یک اتوبیوگرافی از زندگی خود و همسرش به شمار آورد. همسر او مریلین یالوم سال ها از بیماری سرطان رنج می برده است و سال های سرانجامی عمرش را می گذراند. این کتاب حاصل گفت وگو و تامل یالوم و همسرش درباره مرگ و تجربه زندگی است و اثری خواندنی و تاثیرگذار به شمار می آید. این کتاب بیشتر جنبه فلسفی دارد تا این که به روانشناسی نزدیک باشد؛ به عبارت بهتر موضوع مرگ و زندگی یک اتوبیوگرافی از دریچه فلسفه است و به همین خاطر خواندنی و مجذوب کننده می گردد. چون درباره موضوعی سخن می گوید که همه ما آن را تجربه می کنیم یا به آن فکر می کنیم. شاید تصور کنیم که این کتاب لحن غمناکی دارد اما با خواندن آن متوجه می شویم که اصلا این گونه نیست. این کتاب نسبت به دیگر آثار یالوم کمتر ماهیت داستانی دارد . کتاب های یالوم عموما پرطرفدار هستند و این کتاب یکی از واپسین آثار منتشر شده این نویسنده 91 ساله است. ناشران مختلفی این اثر را به زبان فارسی منتشر نموده اند. مشهورترین ترجمه ها به زبان فارسی مربوط به نشر قطره به وسیله سپیده حبیب و انتشارات ققنوس است؛ نازی اکبری این کتاب را با نام مسئله بودن و نبودن ترجمه نموده است. تعداد صفحات این اثر به 224 عدد می رسد و خواندن آن حدودا شش ساعت زمان می برد.
در بخشی از کتاب موضوع و مرگ زندگی می خوانیم:
6. کتاب دروغگویی روی مبل
کتاب دروغگویی روی مبل اثری دارای علم و هنر است . علم روانشناسی و هنر نوشتن! یالوم سال ها تجربه روان درمانگری دارد و علاقه مند به داستان گویی است. دروغگویی روی مبل از سه داستان تشکیل می گردد که هر کدام از آن ها به نحوی رابطه میان روان درمانگر و بیمار را نشان می دهند. سیمون تروتر هفتاد و یک ساله، رئیس پیشین انجمن روانشناسی آمریکا و شخصیتی برجسته در این جامعه است. او اعتقاد دارد که برای حل مشکل بیماران باید به هر کوششی دست زد. در نتیجه این اتفاق با یکی از مراجعان خود که چهل سال کوچک تر از خود اوست وارد رابطه می گردد. این رابطه مخفی نمی ماند و روانشناس دیگری به وسیله کمیته اخلاق مسئول رسیدگی به این پرونده می گردد. او ارنست لش نام دارد. آنالیز پرونده سیمون بخش زیادی از کتاب را نمی گیرد اما تاثیری عمیق بر روی ارنست می گذارد. ارنست مراجعی به نام جاستین دارد که توضیح جلسات او با روان شناسی بسیار خواندنی و جالب است.
شخصیت دیگری در داستان به نام مارشال نیز وجود دارد که استاد راهنمای ارنست است اما داستان او در حاشیه داستان های دیگر اتفاق می افتد. در این کتاب متوجه می شویم که روابط میان بیمار و روانشناس چقدر می تواند پیچیده و وسواس برانگیز باشد. این کتاب 544 صفحه دارد و برای خواندن آن به 13 ساعت زمان نیاز است. این کتاب به وسیله حسین کاظمی یزدی و انتشارات صبح صادق به فارسی ترجمه شده است .
در بخشی از کتاب دروغگویی روی مبل می خوانیم:
7. کتاب مامان و معنی زندگی
کتاب مامان و معنی زندگی یالوم در سال 1999 به چاپ رسید . این کتاب شامل مجموعه داستان هایی با تم روانشناسی است. چهار داستان اول آن بر اساس رویدادها و مراجعان واقعی نوشته شده اند اما دو داستان رویای دوجانبه و طلسم گربه مجار حاصل قریحه و استعداد خود نویسنده اند. اولین داستان این اثر هم مامان و معنی زندگی نام دارد. کتاب مامان و معنی زندگی نشان از تیزبینی و دقت یالوم در خلق شخصیت هایش دارد. این شخصیت ها دارای ظرافت و پیچیدگی های خاصی هستند و توجه یالوم به این جزئیات، داستان را زیبا و تاثیرگذار می نماید. شخصیت های داستان ها، خاستگاه اجتماعی متفاوتی دارند و درد ها و رنج های گوناگونی را تجربه می نمایند برای همین با بسیاری از آن ها می توانیم حس همذات پنداری داشته باشیم. کتاب مامان و معنی زندگی، یک داستان روانشناسی صرف نیست. بلکه در آن چاشنی فلسفه و ادبیات نیز وجود دارد. در حقیقت در خلال این داستان ها ما با بینش و نوع نگاه اروین یالوم آشنا می شویم. کتاب فوق به دلیل پرطرفدار بودن خود به وسیله ناشران و مترجمان مختلفی به زبان فارسی ترجمه شده است. ترجمه سپیده حبیب از نشر قطره و سعید جامی از نشر جامی هواداران بیشتری دارند. تعداد صفحات این داستان 344 عدد است و برای خواندن کامل آن به 9 ساعت زمان نیاز داریم.
در بخشی از کتاب مامان و معنی زندگی می خوانیم:
منبع: دیجیکالا مگ