اتنقاد عبدی از مجلس و نظارت استصوابی ، نمایندگان به صندلی، اعتبار و قدرت خود واقف نیستند - تور ارمنستان

به گزارش خبرنگاران به نقل از اعتماد، عباس عبدی، تحلیل گر مسائل سیاسی در یاداشتی نوشت: این گزاره که مجلس در رأس امور است چه معنایی دارد؟ آیا معاذالله منظور صندلی خداوندی است که: او بر هر چه می نماید، بازخواست نگردد ولی خلق از کردارشان بازخواست می شوند. یا منظور این است که اگرچه مجلس قدرتمندترین نهاد است ولی مسوول ترین نیز هست. به عبارت دیگر هر که بامش بیش، برفش بیشتر. این گزاره به معنای آن نیست که مجلس قدرت دارد ولی فاقد مسوولیت است.

نمونه اش در همین قضیه بنزین است. ای کاش گروهی فراجناحی مسوول شوند تا گزارشی ملی درباره قیمت حامل های انرژی و فرآیند تصمیم گیری نسبت به آن از سال 1368 تاکنون تهیه نمایند تا معلوم گردد که کجای کار تصمیم گیری در کشور ایراد دارد؟ یا بهتر است بگوییم کجای کارش بدون ایراد است؟

کدام مرجع بوده که هنگام تصویب قانون، حکم به اصلاح قیمت ها داده و هنگام اجرا، آن را فراموش نموده و خواستار عدم تغییر شده است؟ همسویی مجلس با مردم یک اصل است ولی این اصل به معنای نادیده دریافت مصوبات خودش نیست. در نظام های پارلمانی، دولت برآمده از مجلس است و به نوعی کارگزار آن. شکست و پیروزی دولت ها به معنای شکست و پیروزی مجلس ها نیز هست.

چنین نیست که مجلس نقش اپوزیسیون را ایفا نماید. اکثریت مجلس همیشه مسوولیت پذیر و در مقام جوابگویی است. به همین علت هنگام انتخابات، آنان باید جوابگو باشند نه آنکه همه آنان تبدیل به یک منتقد دو آتشه شوند و برای گریز از جوابگویی، سریال های استیضاح را کلید بزنند. این امر به معنای بی ایراد بودن وزرا نیست که قطعا هر کدام از آنان به تناسب قدرتی که دارند باید مسوولیت نیز داشته باشند.

ولی مجلس همیشه قدرت داشته که به وزرای پیشنهادی رأی اعتماد بدهد یا ندهد، آنان را استیضاح کند یا نکند، قانون تصویب کند یا نکند، نظارت بر دولت کند یا نکند. هر چند بسیاری از اختیارات و قدرت واقعی مجلس متاسفانه به عللی محدود شده ولی در همان حدی که بوده باید مسوولیت پذیر باشند. این مجلس و مجالس مشابه نیز حق ندارند که به عوارض حذف استصوابی اشاره نمایند چراکه در هر حال آنان از این مرحله عبور نموده اند و پذیرفته اند که در این چارچوب کار نمایند.

متاسفانه در رفتار و ادبیات بخش مهمی از نمایندگان مجلس این نوع مسوولیت پذیری دیده نمی گردد. شاید هم این رفتار ناشی از وجود امتیاز حذف استصوابی است که نصیب آنان شده و اگر در یک رقابت کاملا آزاد و بدون تمایز انتخاب شوند، افرادی مسوولیت پذیرتر را مردم برگزینند. شرایط امروز و پس از حوادث اخیر، نمایندگان مجلس را در یک دو راهی بزرگ قرار داده است. یا باید خود را شریک و مسوول امور معرفی نمایند یا آنکه برای انتخاب شدن ساز جدایی بزنند و به قول شاعر؛ چنان بی رحم زد تیغ جدایی/ که گویی خود نبودست آشنایی و از شرایط امور فاصله بگیرند و وارد معرکه انتخابات شوند. به ظاهر بخش مهمی از نمایندگان جهت اخیر را پیشه نموده اند ولی گمان نمی رود که این راه مشکل آنان را حل نماید. زیرا مردم چنین تصور می نمایند که با مجموعه حکومت روبه رو هستند. چنان نیست که مردم میان قوا تمایزی قایل شوند. هر گونه سلب مسوولیت و اختیار از نمایندگی به منزله آن است که به مردم گفته گردد ما مسوول و اختیاردار نبودیم. اگر این را بپذیریم باید پرسید که پس چرا مردم باید چنین فردی را دوباره انتخاب نمایند؟ یا اصولا چرا باید در انتخاباتی که مجلس بی خاصیتی محصول آن باشد، شرکت نمایند؟ این نوع رفتار موجب خوردن هم چوب و هم پیاز خواهد شد. می گویند هنگامی که گاوها به زمین سفت برسند و به گُردِه آنان فشار آید از چشم کم کاری یکدیگر می بینند و به هم شاخ می زنند.

این واکنشی طبیعی برای موجودی است که درک عمیقی از محیط اطرافش ندارد، ولی ویژگی انسان این است که فراتر از ظواهر می تواند به درک بهتری از مسائل برسد. مشکل نمایندگان مجلس این است که هنوز به صندلی و اعتبار و قدرت خود واقف نشده اند. نمی دانند که انجام استیضاح در شرایط کنونی پیغام مثبتی نزد مردم ندارد. بدترین تعبیر ممکن از این رفتار خواهد شد، آثار آن به ویژه برای نمایندگان بدتر است.