اعمال شب نیمه شعبان؛ از غسل تا فرستادن صلوات شعبانیه

به گزارش تور ارمنستان، نیمه شعبان روز ولادت امام زمان (عج) است. فضیلت شب نیمه شعبان برابر با شب های قدر است. در روایات و احادیث نیمه شعبان، توصیه هایی به عنوان اعمال شب نیمه شعبان ذکر شده است که در این مطلب از سایت خبرنگاران به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.

اعمال شب نیمه شعبان؛ از غسل تا فرستادن صلوات شعبانیه

فضیلت نیمه شعبان و لزوم انجام اعمال آن

امام باقر علیه السلام فرمودند: شب نیمه شعبان بعد از شب قدر، برترین شب هاست. خداوند در آن شب فضل خود را به بندگان عطا می فرماید و ایشان را به کرم خویش می آمرزد. پس در تقرب جستن به سوی خدای تعالی کوشش کنید زیرا خداوند به ذات مقدسش قسم یاد فرموده است که هیچ سائلی را در آن شب از درگاه خود دست خالی برنگرداند مادامی که خواسته او معصیت نباشد و خداوند آن شب را به ما اختصاص داده است. پس در دعا و ثنا بر خدای تعالی در آن شب کوشش نمایید. (مفاتیح الجنان)

بر اساس این روایت، نیمه شعبان یکی از با فضیلت ترین شب های سال است. از این رو لازم است در این شب اعمالی را که معصومین در روایات توصیه کرده اند را انجام دهیم. در ادامه به اعمال شب نیمه شعبان اشاره خواهیم کرد.

اعمال شب نیمه شعبان

1. غسل شب نیمه شعبان

غسل نیمه شعبان از جمله غسل های مستحب زمانی است که جزو اعمال روز نیمه شعبان نیز محسوب می گردد. غسل مستحب زمانی، غسل مستحبی است که انجام آن در زمان خاصی مستحب است. غسل نیمه شعبان در روایات و احادیث ما شیعیان بسیار توصیه شده است. یکی از کتاب هایی که در آن به غسل نیمه شعبان اشاره شده است، کتاب مفاتیح الجنان است. در این کتاب مشهور غسل نیمه شعبان باعث تخفیف گناهان دانسته شده است.

2. زیارت امام حسین (ع) در شب نیمه شعبان

زیارت امام حسین (ع) از اعمال توصیه شده در روایات برای شب نیمه شعبان است و موجب بخشش گناهان است و هر فردی که مایل است ارواح صد و بیست و چهار هزار پیامبر با او دست آشنایى دهند، در شب نیمه شعبان قبر مبارک امام حسین (ع) را زیارت کند. در صورتی که کسی پیروز به حضور در کربلا نشده باشد، می تواند آن حضرت را از راه دور زیارت کند. از خلاصه ترین زیارات سیدالشهداء (ع) زیارتی است که از امام صادق (ع) منقول است که ایشان فرمودند: بر بالاى بامى برو و به جانب راست و چپ نظر کن، سپس سر به سمت آسمان بلند کن و با این کلمات حضرت را زیارت کن:

السَّلامُ عَلَیکَ یا أَبَا عَبْدِاللَّهِ السَّلامُ عَلَیکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ

و هرکس در هر کجا باشد و در هر زمان آن حضرت را به این روش زیارت کند، امید است که پاداش حجّ و عمره براى او نوشته گردد. از ابن ابى نصر نقل شده است: از حضرت رضا (ع) پرسیدم، در کدام وقت بهتر است امام حسین (ع) را زیارت کنیم، ایشان فرمودند: در نیمه رجب و نیمه شعبان.

شیخ مفید و سید ابن طاووس گفته اند: این زیارت که ذکر می گردد براى روز اول رجب و شب نیمه شعبان است، ولى شهید شب اول رجب و شب و روز نیمه رجب و روز نیمه شعبان را، بر آن افزوده است.

3. احیای شب نیمه شعبان

یکی دیگر از اعمال شب نیمه شعبان، احیای شب نیمه شعبان و شب زنده داری است؛ احیای شب نیمه شعبان در واقع همان شب زنده دارى این شب به همراه نماز و دعا و استغفار است. در روایات ما آمده است که امام سجاد (ع) این شب را احیا کرده و به راز و نیاز می پرداختند.

زید پسر امام سجاد (ع) چنین نقل می کند:

امام زین العابدین (ع) در شب نیمه شعبان، تمامی ما را جمع مى کرد. آن گاه، شب را به سه بخش تقسیم می کرد: در یک بخش، با ما نماز می خواند، آن گاه، دعا می کرد و ما آمین می گفتیم. سپس از خدا آمرزش می طلبید و ما هم آمرزش می طلبیدیم و بهشت را از او درخواست می کردیم تا آن گاه که سپیده صبح می دمید.

در روایت دیگری نقل شده است: هر کسی که شب نیمه شعبان را به راز و نیاز و عبادت بپردازد دل او نمیرد در روزى که دل ها بمیرند.

4. نماز و ذکرهای پیامبر (ص)

این روایت از حضرت محمد (ص) روایت شده است: در شب پانزدهم شعبان، بین نماز مغرب و عشا چهار رکعت نماز بخواند به این صورت که در هر رکعت، یک مرتبه حمد و 10 مرتبه (در روایت دیگر 11 مرتبه وارد شده) سوره توحید را بخوان و پس از سرانجام نماز این ذکرها را بگو:

  • 10 مرتبه یا ربِّ اغْفِرْ لَنا
  • 10 مرتبه یا ربِّ ارْحَمْنا
  • 10 مرتبه یا ربِّ تُبْ عَلَینا
  • 21 مرتبه قل هو الله احد
  • 10 مرتبه سُبْحانَ الَّذِی یحْیی الْمَوْتى وَ یمِیتُ الْأَحْیاءَ وَ هُوَ عَلى کُلِّ شَی ءٍ قَدِیر

هر کس این نماز را بخواند، خداوند متعال او را اجابت فرماید و حاجات دنیا و آخرتش را برآورده سازد و خداوند نامه عملش را به دست راستش دهد و تا سال آینده در حفظ خدا بود.

هر یک از ذکرهاى سبحان اللّه و الحمد للّه و اللّه اکبر و لا اله الاّ اللّه را صد مرتبه بگوید تا خداى تعالى همه گناهان گذشته او را بیامرزد و حاجت هاى دنیا و آخرت او را برآورد.

5. دعای شب نیمه شعبان

دعای شب نیمه شعبان در سحرها در پى نماز شفع خوانده می گردد. {نماز شَفْع نمازی دورکعتی و جزئی از نماز شب است. نماز شفع در آخر نماز شب، یعنی پس از خواندن چهار نماز دورکعتی خوانده می گردد. پس از نماز شفع یک رَکعت، نماز وَتر خوانده می گردد که نماز شب با آن سرانجام می یابد. نماز شفع و نماز وتر را بافضیلت ترین جزء نماز شب می دانند.}

شیخ طوسى و کفعمى نقل کرده اند که در شب نیمه شعبان این دعا خوانده گردد. متن این دعا به شرح زیر است:

6. فرستادن صلوات شعبانیه

از امام سجاد (ع) صلواتی نقل شده است که در هر روز ماه مبارک شعبان، به خصوص به عنوان یکی از اعمال شب نیمه شعبان باید خواند. در این روایت ذکر شده است که در آسمان، دریایی است که آن را دریای برکات گویند و بر لب آن دریا درختی است که آن را درخت تحیّات نامند. بر آن درخت آشیانه مرغی است به نام مرغ صلوات و وقتی مؤمنی در ماه شعبان بر سیّد پیغمبران (ص) صلوات فرستد، خدا آن مرغ را امر نماید تا در آن دریا غوطه خورد و پرهای خود را بفشارد و هر قطره ای که از پرهای آن مرغ بریزد، ملکی خلق نماید و جمیع آن فرشتگان به تقدیس و تحمید و مدح و ثنای پروردگار مشغول گردند و ثواب آنها در دیوان اعمال صلوات فرستنده ثبت گردد.

باید اشاره کرد که در روایت آمده یک صلوات در ماه شعبان برابر است با ده صلوات در غیر ماه شعبان. متن این صلوات به شرح زیر است:

7. خواندن دعای امام زمان (عج) در شب نیمه شعبان

یکی دیگر از اعمال شب نیمه شعبان، خواندن دعای امام زمان (عج) است؛ متن این دعا که به منزله زیارت امام زمان است، به شرح زیر است:

8. خواندن نماز جعفر طیار

علی بن حسن فضال می گوید پدرم گفت که از امام رضا (ع) در مورد نماز شب نیمه شعبان پرسیدم. امام رضا (ع) در جواب من فرمودند: این شب عمل واجبی ندارد، ولی در صورتی که مایل بودی عمل مستحبی انجام بدهی، نماز جعفر طیار را بخوان و در آن بسیار ذکر خدا بگو و استغفار کن و دعا کن. چون پدرم مرتب می فرمودند که دعا در این شب مستجاب است.

9. خواندن دعای کمیل

بر اساس روایت، کمیل یار وفادار امام علی (علیه السّلام)، در جلسه ای یکی از یاران حضرت از ایشان درباره این آیه شریفه سوره دخان فیها یفرق کل أمر حکیم سؤال کرد، ایشان نیز در تفسیر شب قدر که امور آدمیان در آن مقدر می گردد به بیان اهمیت شب نیمه شعبان پرداختند و به خصوص بر خواندن دعای حضرت خضر (علیه السّلام) در این شب (شب نیمه شعبان) تاکید کردند.

بعد از سرانجام یافتن جلسه و آنگاه که کمیل به منزل خود برگشت، باز به خدمت امام مراجعه کرد تا دعای خضر را از ایشان فرا گیرد. حضرت نیز نخست او را امر به نوشتن کردند و آنگاه دعای معروف کمیل را برای او خواندند و سرانجام او را به خواندن این دعا در شب نیمه شعبان سفارش کردند.

10. نماز شب نیمه شعبان

یکی از نمازهای شب نیمه شعبان، نمازى است که ابو یحیى صنعانى از امام باقر و امام صادق (ع) روایت کرده و سى نفر از افرادی که مورد اطمینان و اعتماد هستند از آن دو بزرگوار روایت کرده اند که هرگاه شب نیمه شعبان فرا رسید چهار رکعت نماز بخوان به این صورت که در هر رکعت سوره حمد و پس از آن صد مرتبه سوره توحید را باید خوانده گردد و وقتی این کار به سرانجام رسید باید متن زیر خوانده گردد:

اللَّهُمَّ إِنِّی إِلَیکَ فَقِیرٌ وَ مِنْ عَذَابِکَ خَائِفٌ مُسْتَجِیرٌ اللَّهُمَّ لا تُبَدِّلْ اسْمِی وَ لا تُغَیرْ جِسْمِی وَ لا تَجْهَدْ بَلائِی وَ لا تُشْمِتْ بِی أَعْدَائِی أَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِقَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرِضَاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْکَ جَلَّ ثَنَاؤُکَ أَنْتَ کَمَا أَثْنَیتَ عَلَى نَفْسِکَ وَ فَوْقَ مَا یقُولُ الْقَائِلُونَ.

و بدان که براى خواندن صد رکعت نماز در این شب به این ترتیب که در هر رکعت سوره حمد یک مرتبه و سوره توحید ده مرتبه خوانده گردد، فضیلت بسیار وارد شده است.

11. گفتن ذکر تسبیحات اربعه

در روایاتی که از معصومین به دست ما رسیده است، سفارش زیادی به گفتن تسبیحات اربعه شده است. در شب نیمه شعبان صد بار ذکر سبحان الله و الحمد للله و لا اله الا الله و الله اکبر را تکرار کنید.

سخن آخر

اعمال ماه شعبان و فضلیت آن از طرف بزرگان دینی بسیار توصیه شده اند؛ لذا توصیه می کنیم از انجام آن غافل نشوید و ما را نیز در دعاهای خود شریک کنید.

منبع: مجله انگیزه
انتشار: 19 آذر 1400 بروزرسانی: 19 آذر 1400 گردآورنده: tour-armenia.ir شناسه مطلب: 1288

به "اعمال شب نیمه شعبان؛ از غسل تا فرستادن صلوات شعبانیه" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "اعمال شب نیمه شعبان؛ از غسل تا فرستادن صلوات شعبانیه"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید