نقدها و نمرات فیلم شکاف؛ جلیقه زردها و شکاف اجتماعی فرانسه (جشنواره کن 2021) - تور ارمنستان

با ما همراه باشید و با تور فرانسه ارزان از کشور عشاق دیدن کنید و در شهرهای پاریس، مارسی بگردیم و برج ایفل ، موزه لوور و دیگر جذابیت های این شهر زیبا را ببینیم

کورسینی پیش از این با فیلم های بازپخش (Replay) و سه دنیا (Three Worlds) به ترتیب در بخش های مسابقه و نوعی نگاه جشنواره کن شرکت نموده بود.

فیلم سینمای شکاف روایتگر داستان دو زن است که شب برگزاری یک تظاهرات اعتراضی عظیم در بیمارستان به سر می برند. علاوه بر آنکه اختلاف میان این دو زن آن ها را تحت فشار قرار داده شرایط بیمارستان و حضور گسترده معترضان خشمگین و مجروح هم شرایط را وخیم تر ساخته است.

در مجموع به نظر می رسد که نگاه منتقدان بین المللی به این اثر سینمایی چندان مثبت نبوده است. آنالیز ارزیابی منتقدان بین المللی مجله اسکرین نشان می دهد فیلم به شکل میانگین 1.3 ستاره از 4 ستاره دریافت نموده و از نگاه این نشریات و منتقدان فیلم تقریبا اثری ضعیف ارزیابی شده است.

در ادامه نگاهی خواهیم داشت به بخش هایی از نقدهایی که منتقدان انگلیسی زبان درباره فیلم سینمایی شکاف نوشته اند.

اسکرین دیلی - جاناتان رامنی

کاترین کورسینی کارگردان و نویسنده فرانسوی مدت هاست برای ساخت درام های زنانه و رابطه محور مورد توجه واقع شده است اما حال با ساخت فیلم سینمایی شکاف از محدوده امن خود خارج شده و در قلمرویی با حداکثر ناخشنودی های اجتماعی حضور یافته است.

فیلم که در شهر پاریس و اوج تظاهرات جلیقه زردهای فرانسه جریان دارد اثری پویا و یک درام گروهی دارای مواضع سیاسی است درباره شخصیت های متفاوت و صندلی اجتماعی شان که سر از اتاق اورژانس یک بیمارستان درآورده اند.

فیلم عناصر ملودرام، شدت آثار اکشن و عناصر کمدی فارس را مخلوط نموده؛ نتیجه اثر سرحالی از کار درآمده که درست شبیه یکی از شخصیت های فیلم که داروهایش را مخلوط می نماید، اثرات این وجوه چندگانه خود را با هم مخلوط می نماید.

کورسینی تکه های فیلم را به شکلی گیرا و با ریتمی آتشین به هم چسبانده است. ارزش های سرگرم کننده، وزن سیاسی و مثلث اصلی شخصیت های فیلم باید آن را از نظر تجاری پیروز و البته در فرانسه به اثری بحث برانگیز تبدیل کند. در عین حال خریداران حق پخش و جشنواره ها هم می توانند با اشتیاق اثر کارگردانی را بپذیرند که با این فیلم و اثر قبلی اش یک عشق غیرممکن (An Impossible Love) کیفیت کارنامه کاری اش را بالا برده است.

اسم فرانسوی فیلم شکستگی (La Fracture) نشان دهنده چیزی نگران کننده تر و خشونت بارتر از اسم انگلیسی فیلم یعنی شکاف است. فیلم صرفا درباره یک شکاف درون جامعه فرانسه نیست (تنش های طبقاتی مجددا در دوران مکرون به نقطه جوش رسیده است) بلکه درباره لحظه بحرانی گسیختگی و شکستگی است. این شکستگی فقط درباره شکستگی دست یکی از شخصیت های فیلم نیست بلکه شکستگی ثبات ملی اجتماعی، سیستم درمانی و روابط زوج فیلم است.

فیلم با نشان دادن بی اعتمادی تلخ نسبت به رییس جمهور مکرون و نمایش او همانند فردی با نگاهی از بالا و با فاصله از مردم که به قدر کافی نگران مردم فرانسه یا کارکرد یک سیستم اجتماعی حمایتگر نیست، محتوایی از نظر سیاسی تند و تحریک آمیز دارد.

از سوی دیگر منتقدان سیاسی او هم جبهه ای گسیخته اند که هر دو نیروی چپ و راست افراطی را در بر می گیرند. حال در چنین شرایطی و در برابر چنین شکافی، یک سیستم بیمارستانی که کوشش می نماید حافظ ثبات باشد به شکلی نمادین و بعد به معنای واقعی کلمه تحت محاصره قرار گرفته است.

هالیوود ریپورتر - جردن مینتزر

فرانسه طی چندین سال گذشته درگیر تنش های سیاسی-اجتماعی بوده است. در فیلم سینمایی شکاف آخرین اثر سینمایی کاترین کورسینی، این تنش ها طی یک شب طولانی و بسیار تند و خشن درون گرفتارترین مرکز اورژانس پاریس به هم آمیخته اند.

فیلم از یک سو ویران شهر سیستم خدمات عمومی را نمایش می دهد و از طرف دیگر همانند یک کمدی فارس مدرن درباره جنبش جلیقه زردها است که اعتراض شان اواخر سال 2018 کشور را فرا گرفت. با این اوصاف اثر هم زمان جنبه هایی سرگرم کننده و به شکل غافلگیرکننده ای بامزه دارد بویژه اگر با سیاست فرانسه و مسائل مالی اخیر این کشور آشنا باشید.

این نکته هم حائز اهمیت است که فیلم درباره آنچه می خواهد بگوید بیش از حد ساده رفتار می نماید یا شاید بگردد گفت حرفش را درباره مسائل اجتماعی روی هم انبارشده کشور بدون پیچیدگی به بلندترین شکل ممکن فریاد می زند. این فریاد آنچنان بلند است که فیلم دیگر قادر نیست صدای ایده اصلی خود را به گوش مخاطبانش برساند. با این حال وجود بازیگران قدرتمند و موضوع مناسب سلیقه روز باعث می گردد که فیلم حرف هایی برای گفتن داشته باشد بویژه در خود کشور فرانسه.

ورایتی - پیتر دبروج

اگر این فیلم سینمایی یک قسمت از مجموعه هایی چون آناتومی گری یا بخش فوریت های پزشکی بود، دکترها را می شناختیم، سرنوشت مریض ها برایمان مهم بود و تقریبا با اطمینان احساس می کردیم که در خاتمه شیفت کاری همه چیز تا حدودی سروسامان پیدا می نماید.

کروسینی می خواهد هرج و مرج محض یک لحظه خاص را نمایش دهد، درست دوره ای پیش از آنکه کرونا شرایط دیوانه وار فعلی را به بیمارستان ها تحمیل کند (البته هنگام فیلم برداری این اثر سینمایی دنیاگیری بیماری شروع شده بود) و دانستن اینکه در آینده چه بلایی سر بیمارستان ها می آید (به علت کرونا) باعث می گردد هنگام تماشا فیلم شرایط بحرانی اتاق اورژانس تا حدودی برای تان قابل تحمل به نظر برسد. در غیر این صورت باید گفت تحمل 90 دقیقه عجیب سرشار از جیغ و داد و درد حتی برای مخاطبان فیلم های هنری هم احتیاج به تزریق آرام بخش بسیار قوی دارد.

خبر خوب اینکه در این بیمارستان بخصوص با هزینه همان دولتی که جلیقه زردها به آن اعتراض دارند درمان مجانی است. خبر بد اینکه تظاهرات جلیقه زردها که از نوامبر سال 2018 شروع شد و تقریبا تا زمانی که دنیاگیری کرونا پاریس را به قرنطینه کشاند ادامه داشت، درست همان روزی که شخصیت های اصلی داستان روانه بیمارستان می شوند، جریان دارد و وقتی بین معترضین و پلیس درگیری ایجاد می گردد بیمارستان پر از معترضین آسیب دیده می گردد.

نتیجه شرایطی است مملو از فریادزدن سر یکدیگر و بحث درباره اینکه جراحت چه کسی بدتر است، در حق کدام یک بی عدالتی بیشتری روا شده و چرا در این دوران فعلی هیچ کس پشت دیگری نیست و اتحاد مردم از بین رفته است.

گاردین - پیتر بردشاو

شکاف فیلمی است که با نیت خیر ساخته شده و بازی های صریح و بی پرده ای دارد اما گاهی فریادهای نمایشی بازیگران و حالت توهمی و ناهشیاری همراه با لبخند ولری برونی تدسکی (بازیگر نقش رافائل) تا حدی مصنوعی به نظر می رسد.

در نهایت می توان گفت شکاف شبیه به یک قسمت ویژه از سریال شهر هالبی (یک درام پزشکی بریتانیایی) شده که اصلا قادر نیست دربرابر نمادگرایی مقاومت کند. مثلا بیماران در صحنه ای با سقوط یک تکه از سقف و برخاستن گرد و غبار ناگهان از جا می پرند و یک نفر می گوید: سیستم درمانی در حال سقوط است.